Ο μητροπολιτικός ναός της Αγίας Τριάδας βρίσκεται στη Μύρινα και χτίστηκε τo 1865 από τον εμπειρικό αρχιτέκτονα και μαρμαρογλύπτη Ζαχαρία Φιλιππότη. Στην ίδια θέση, όπως μαρτυρούν οι ιστορικές πηγές, υπήρχε ναός τον οποίο κατέστρεψαν οι Τούρκοι μετά τα Ορλωφικά. Πρόκειται για έναν εντυπωσιακό τρίκλιτο ναό, ρυθμού βασιλικής με τρούλο τον οποίο χαρακτηρίζουν τα δύο καμπαναριά που βρίσκονται στην πρόσοψή του. Το ξυλόγλυπτο και επιχρυσωμένο τέμπλο του ναού είναι ένα εξαιρετικό έργο τέχνης που μεταφέρθηκε από τον ναό Αγίου Νικολάου Μύρινας που κατεδαφίστηκε επί Τουρκοκρατίας. Στον περίβολο του ναού με τον όμορφο κήπο βρίσκεται και η προτομή του Μητροπολίτη του νησιού Ιωακείμ, που απαγχονίστηκε από τους Τούρκους.

Ο Άγιος Σώζων είναι ο πολιούχος και προστάτης της Λήμνου. Ο μικρός ναός του Αγίου Σώζοντος είναι χτισμένος δίπλα στη θάλασσα, στην νοτιοανατολική άκρη του νησιού, στην περιοχή της Φυσίνης. Παλιά υπήρχε εκεί μοναστήρι. Λέγεται ότι κάποτε, ναυτικοί που σώθηκαν από θαλασσοταραχή, όταν βγήκαν στην παραλία και αντίκρισαν τα ερείπια του μοναστηριού, θεώρησαν ότι τους έσωσε ο άγνωστος Άγιος του τόπου. Έτσι τον ονόμασαν Άγιο Σώζοντα. Η μνήμη του γιορτάζεται στις 7 Σεπτεμβρίου. Κάθε χρόνο παραμονή της γιορτής του Αγίου, τελείται θεία λειτουργία στο ξωκλήσι του και πλήθος πιστών καταφθάνει εκεί για να προσκυνήσει τον Προστάτη του νησιού.

Ο ιερός ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, γνωστός ως ναός Ευαγγελίστριας είναι ο εντυπωσιακός ενοριακός ναός του Μούδρου. Χτίστηκε το 1904 με συνεισφορές του Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Μουδρινών των ΗΠΑ «ο Ευαγγελισμός», που συστήθηκε επί τούτου και με προσωπική εργασία των ντόπιων. Πρόκειται για μια επιβλητική τρίκλιτη βασιλική με πύργους στο καμπαναριό. Φέρει εντυπωσιακά αρχιτεκτονικά στοιχεία, όπως είναι ο ρόδακας στην πρόσοψη του ναού, καθώς και η λαξευτή πέτρινη πύλη που οδηγεί στον προαύλιο χώρο. Στη θέση που χτίστηκε ο ναός, υπήρχε παλαιότερα το μετόχι της Αγίας Μαρίνας της μονής Κουτλουμουσίου, του οποίου σώζεται η αγία τράπεζα και κάποια κτίσματα. Ο Επιτάφιος της εκκλησίας είναι δωρεά του ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη, που βρέθηκε στη Λήμνο κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο ναός των Ταξιαρχών Μούδρου γνωστός και ως ναός των Αρχαγγέλων, χτίστηκε το 1835 και έχει ανοικοδομηθεί αρκετές φορές με αναφορά για την ύπαρξή του ήδη από το 1370. Πρόκειται για τρίκλιτη με μεταγενέστερο εξωνάρθηκα. Είναι η δεύτερη σημαντικότερη εκκλησία του Μούδρου μετά τον ναό Ευαγγελίστριας, με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό το περίτεχνο σκαλιστό τέμπλο που έχει κατασκευαστεί από ξύλο καστανιάς προερχόμενο από το Άγιο Όρος. Το τέμπλο λέγεται ότι είναι αντίγραφο εκείνου της Αγίας Φωτεινής Σμύρνης το οποίο κάηκε κατά τη διάρκεια της καταστροφής της Σμύρνης, το 1922. Αξιόλογα στοιχεία στο εσωτερικό του ναού είναι η τρίπτυχη αρχαία μαρμάρινη, ανάγλυφη επιγραφή όπως επίσης η αψίδα πάνω από τα παράθυρα όπου βρίσκεται ανάγλυφος λίθινος σταυρός.  

Ο παλαιός ναός του Αγίου Γεωργίου στο Ρεπανίδι είναι κοιμητηριακός ναός, κηρυγμένος ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα τρίκλιτης μεταβυζαντινής βασιλικής με νεοκλασικές επιρροές. Οι πηγές αναφέρουν ως έτος ίδρυσής του το 1860. Ο συγκεκριμένος τύπος ναού αποτελεί τον πλέον χαρακτηριστικό για την εκκλησιαστική αρχιτεκτονική των μεταβυζαντινών χρόνων στη Λήμνο. Ιδιαίτερα αξιόλογο είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού, που αντικατοπτρίζει την υψηλή αισθητική των τεχνιτών που το κατασκεύασαν. Τα θωράκια του τέμπλου με παραστάσεις ανθοστηλών, τα έντονα χρώματα των φορητών εικόνων του τέμπλου και του βημόθυρου αποπνέουν την αίσθηση της μοναδικής τέχνης που αναπτύχθηκε στη Λήμνο, αλλά και στα άλλα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου κατά τη διάρκεια της μεταβυζαντινής εποχής.

Πηγή: http://odysseus.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=1670 (Συντάκτης:Αθ.-Χρ. Λούπου)

Η Παναγία Κακκαβιώτισσα είναι ένα από τα πιο όμορφα ξωκλήσια της Λήμνου, χτισμένο μέσα στους βράχους και χωρίς σκεπή. Βρίσκεται κοντά στο χωριό Ζεματά  περ. 4. χλμ. από τη Μύρινα. Κατάλοιπο ενός από τα πολλά μετόχια του νησιού, είναι γνωστό από το 1305, έτος που περιήλθε στην ιδιοκτησία της μονής Μεγίστης Λαύρας, όταν μοναχοί από τον Άγ. Ευστράτιο που ανήκαν στη μονή, εγκαταστάθηκαν στο εξωκκλήσι για να προστατευθούν από επιδρομές Τούρκων. Εντυπωσιακή είναι η θέση του σε δυσπρόσιτη σπηλιά, στην κορυφή του βουνού, ανάμεσα σε επιβλητικά βράχια, θέση που πιθανότατα φιλοξένησε παλαιοχριστιανικό ναό και ερημίτες στη βυζαντινή περίοδο.  Το εξωκκλήσι λειτουργείται κάθε Λαμπροτρίτη, οπότε και μεταφέρεται σ’ αυτό η εικόνα της Παναγίας Κακκαβιώτισσας, την οποία διατηρεί μια οικογένεια στον Κοντιά. Σύμφωνα με την παράδοση, η εικόνα δόθηκε από τον τελευταίο μοναχό του μετοχίου σε κάποιον ξωμάχο, απόγονοι του οποίου είναι η συγκεκριμένη οικογένεια.

Πηγή: http://odysseus.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=1711 (Συντάκτης Α.- Χ. Λούπου)

Ο ναός Γέννησης του Χριστού στο Ρωμανού είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά εκκλησιαστικά μνημεία του νησιού. Χτίστηκε το 1830 και είναι ρυθμού τρίκλιτης βασιλικής. Η λαξευτή λιθοδομή του συνάδει με την τοπική αρχιτεκτονική και ξεχωρίζουν τα νεογοτθικά παράθυρα του εξωνάρθηκα και τα σκαλιστά κιονόκρανα. Οι εξαιρετικές εικόνες του ναού καθώς και το ξυλόγλυπτο τέμπλο αναπαριστούν στιγμιότυπα από τη Βίβλο και έχουν στο μεγαλύτερο μέρος τους φιλοτεχνηθεί από τον Ίμβριο αγιογράφο Ευστράτιο Χαϊμαντέ.

Ο Άγιος Ιωάννης Πρόδρομος στον Κοντιά χτίστηκε τον 16ο αιώνα και είναι φρουριακής αρχιτεκτονικής καθώς διαθέτει πολεμίστρες και κανόνια, γεγονός που μαρτυρά ότι κατά την εποχή που χτίστηκε ο ναός ήταν συχνές οι επιθέσεις πειρατών. Αξιόλογες είναι οι εικόνες που κοσμούν την μικρή εκκλησία και προσελκύουν το ενδιαφέρον των επισκεπτών.

Η εκκλησία του Αγίου Μόδεστου βρίσκεται στο χωριό Κατάλακκο. Ο ναός χτίστηκε το 1856 στο χαμηλότερο σημείο του χωριού από τους κατοίκους του που τον αφιέρωσαν στον προστάτη Άγιο των ζώων. Έχει απλή δίρριχτη στέγη και στο εσωτερικό του διαθέτει εντυπωσιακά, πολύχρωμα ξυλόγλυπτα θωράκια, που φιλοτεχνήθηκαν στις αρχές του 20ού αιώνα. Στις 18 Δεκεμβρίου, ανήμερα της γιορτής του Αγίου, φτάνουν προσκυνητές για να προσευχηθούν στον Άγιο, μεταξύ αυτών και οι κτηνοτρόφοι κεχαγιάδες της Λήμνου.

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου Ατσικής χτίστηκε το 1856 με δαπάνη και εργασία των κατοίκων και είναι ρυθμού τρίκλιτης βασιλικής. Φέρει νεοκλασικό διάκοσμο, κιονόκρανα κορινθιακού ρυθμού και αγιογραφίες ρωσικής τεχνοτροπίας. Είναι γνωστός σε όλη τη Λήμνο, λόγω του επιβλητικού πέτρινου καμπαναριού του το οποίο χτίστηκε το 1928 με δαπάνη του Συλλόγου Ατσικιωτών Νέα Υόρκης “Ο Άγιος Γεώργιος”. Ο τεχνίτης που το κατασκεύασε ήταν ο λιθογλύπτης Γιάννης Φωτιάδης από τη Σαμψούντα εγκατεστημένος στην Ατσική και θεωρείται το μεγαλοπρεπέστερο έργο του. Έχει διαστάσεις 5Χ5 και είναι διακοσμημένο με περίτεχνα σκαλιστά κιονόκρανα Είναι το μεγαλύτερο καμπαναριό της Λήμνου.

Η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής στον Κότσινα είναι χτισμένη σε λόφο που άλλοτε δέσποζε το κάστρο του Κότσινα. Ο ναός ανοικοδομήθηκε το 1950 στη θέση παλαιότερου ναού από χορηγίες ομογενών. Από το ιστορικό του παρελθόν, σήμερα σώζεται μόνο τμήμα του βυζαντινού επιστυλίου. Είναι γνωστή για το αγίασμα που αναβλύζει από υπόγεια πηγή κάτω από την εκκλησία. Για να φθάσετε εκεί θα πρέπει να κατέβετε 64 χτιστά σκαλοπάτια που οδηγούν σε έναν χώρο από λαξευμένο βράχο. Την Παρασκευή του Πάσχα στο προαύλιο του ναού γίνεται μεγάλο πανηγύρι και πιστοί από κάθε άκρη του νησιού κατεβαίνουν στο αγίασμα της Ζωοδόχου Πηγής. Στο προαύλιο της εκκλησίας υπάρχει και το άγαλμα της Μαρούλας, που, όπως λέγεται, ήταν η γυναίκα που εμψύχωσε τους κατοίκους για να διώξουν τους Τούρκους που πολιορκούσαν το κάστρο του Κότσινα το 1478.

Το εξωκκλήσι της Παναγίας Τρυγής βρίσκεται κοντά στο χωριό Προπούλι. Ήδη από το 1364 υπάρχουν αναφορές της ως μετόχι Σίμωνος Πέτρας του Αγίου Όρους.  Από την παλαιά λιθοδομή σώζονται μόνο η ανατολική πλευρά με το τρίπλευρο ιερό και μια επιγραφή. Στο εσωτερικό του ναού υπάρχουν εικόνες σημαντικής αισθητικής, με κυριότερη την εικόνα της Παναγίας Οδηγήτριας που βρίσκεται εκεί από το 1700 και θεωρείται θαυματουργή. Αξιοσημείωτο είναι ότι σε αυτήν, η Παναγία απεικονίζεται με λευκό πέπλο, αντί για κόκκινο όπως είθισται.  Η εκκλησία γιορτάζει στις 15 Αυγούστου και συγκεντρώνει πλήθος κόσμου από τη Λήμνο και άλλα μέρη της Ελλάδας.

Το εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής είναι χτισμένο δίπλα στο αρχοντικό Βόντελα, και γι’ αυτό συχνά αναφέρεται ως «Αγία Παρασκευή Βόντελα». Βρίσκεται στους πρόποδες του Κάστρου της Μύρινας και έχει θέα στον Ρωμαίικο Γιαλό.

Άλλα εξωκλήσια που βρίσκονται στο νησί είναι ο Άγιος Χαράλαμπος στην Πλάκα, ο Άγιος Ερμόλαος στην Ατσική, ο Άγιος Γιάννης στον Κάσπακα, ο Άγιος Νικόλαος που στέκεται στο λόφο πάνω από το νέο λιμάνι στη Μύρινα, καθώς και ο Προφήτης Ηλίας που βρίσκεται πάνω από τα Θέρμα (θερμές ιαματικές πηγές του νησιού), σε υψόμετρο 355 μέτρων. Στο πανηγύρι του ναού πολλοί ντόπιοι και επισκέπτες του νησιού ανεβαίνουν με τα πόδια από την παραμονή και διανυκτερεύουν σε παρέες.