Ο ναός του Αγίου Βασιλείου οικοδομήθηκε το 1727 και αποτελεί έναν από τους παλαιότερους ναούς του νησιού. Ο Άγιος Βασίλειος είναι μία δίχωρη εκκλησία βυζαντινού ρυθμού, διαστάσεων 7Χ3 μ. χωρίς την αψίδα, κατασκευασμένη από αργούς λίθους και πλίνθους. Η στέγη είναι δίρριχτη, καλυμμένη με σχιστολιθικές πλάκες και φέρει μικρό κεραμοσκεπή τρούλο, που πατά σε ψηλό τύμπανο. Η πρόσβαση στο ναό γίνεται από τα δυτικά με τοξωτή θύρα, η οποία οδηγεί σε εσωνάρθηκα με κεραμοσκεπή οροφή. Ο νάρθηκας χωρίζεται από το ναό με χτιστό εγκάρσιο τόξο. Στην πρόσοψη του ναού και περίπου 4 μ. πάνω και δεξιά από την τοξωτή και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα θύρα σώζεται εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα, στην οποία αναγράφεται η χρονολογία ΑΨΚΖ’ (1727). Ο ναός είναι κτισμένος σε κατωφερές έδαφος με αρκετά έντονη κλίση και πλαισιώνεται στη νότια πλευρά από αύλειο χώρο με κτιστό πεζούλι και πλακόστρωτο, που έχει πηγάδι στο κέντρο του. Μετά τους καταστροφικούς σεισμούς που έπληξαν το νησί του Αγίου Ευστρατίου το 1968, ο ναός ήταν ο μoναδικός που βρισκόταν σε ετοιμόρροπη κατάσταση μέχρι το 1985/86 και αναπαλαιώθηκε από το Σύλλογο Αγιοστρατήτων Αμερικής, σε συνεργασία με τις οικογένειες Θεοδώρου και Τρατάρου, όπως προκύπτει από εντοιχισμένη επιγραφή. Τον εσωτερικό διάκοσμο του ναού, συμπληρώνει λιτό ξύλινο τέμπλο επιζωγραφισμένο και άνευ ιδιαίτερης ιστορικής σημασίας.

 Πηγή: http://odysseus.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=1666 (Συντάκτης : Αθ. – Χρ. Λούπου)

Πριν τον καταστροφικό σεισμό του 1968 υπήρχαν 45 ξωκκλήσια και 11 ναοί στο νησί από τους οποίους διασώθηκαν 3. Πολλοί εξ αυτών ήταν χτισμένοι με δομικά στοιχεία αρχαίων ελληνικών ναών και είχαν σημαντικές αγιογραφίες του 6^ου – 7^ου αιώνα μ.Χ, όπως ο ναός των «Πέντε Μαρτύρων». Εκτός από τον ναό του Αγίου Βασιλείου, μπορείτε να επισκεφθείτε την εκκλησία Γέννησης του Χριστού, στην πλατεία του οικισμού, την εκκλησία του Αγίου Νικολάου,  τον ναό των Πέντε Μαρτύρων που είναι ο παλαιότερος ναός, ο οποίος ανοικοδομήθηκε στην περιοχή του παραδοσιακού οικισμού το 1693 και διαθέτει θαυμάσιες τοιχογραφίες και δομικά υλικά από αρχαίο ελληνικό ναό και το ξωκλήσι του Αγίου Μηνά σκαρφαλωμένο σε λόφο με όμορφη θέα όπου έχουν εντοπιστεί και τα λείψανα αρχαίου οικισμού. Στο νησί υπάρχουν 3 μετόχια μοναστηριών του Αγίου Όρους. Επίσης στην ΒΑ πλευρά του νησιού, κοντά στην παραλία Αλωνίτσι, βρίσκεται σκαρφαλωμένη στο βράχο η σπηλιά στην οποία κατέφυγε και μόνασε ο Όσιος Ευστράτιος όταν κυνηγήθηκε από τους εικονομάχους (8ος αιώνας μ.Χ.) και στον οποίο πιστεύεται ότι οφείλεται η σημερινή ονομασία του νησιού.